Zasada “dwóch sumień”. Normy postępowania i granice kompromisu politycznego Polaków w sytuacjach wyboru (1795-1815)

Autor polemizuje z rozpowszechnionym poglądem o ogromnym patriotyzmie i ogólnym potępieniu Targowicy w pierwszych latach po rozbiorach. Pokazuje, jak kształtowały się postawy Polaków w stosunkach z zaborcami, analizuje poglądy polityków i intelektualistów w okresie Księstwa Warszawskiego – w tym zwolenników porozumienia z Rosją. Prezentuje zróżnicowanie tych postaw w omawianym okresie – od dążeń niepodległościowych, poprzez ucieczkę od polityki, aż do kolaboracji – jak również ewolucję i uwarunkowania postaw poszczególnych jednostek, tak często zmieniających wówczas swój stosunek do rzeczywistości.