Prezentowany projekt dotyczy powstawania i rozwoju kultury politycznej i religijnej w średniowiecznej Polsce. Pod pojęciami tymi kryje się szereg zagadnień, które prowadzą do ukształtowania się tożsamości danego obszaru i struktur politycznych, które kształtują się w jego obrębie. W omawianym okresie rzeczywistości te pozostają w ścisłym związku i przenikają się wzajemnie, ponieważ kulturę polityczną buduje się przede wszystkim w oparciu o kulturę religijną; rozwój obu związany jest ze sobą ściśle i kształtuje się poprzez wzajemne oddziaływanie.

Badania odnoszące się do tych zagadnień mają już swoją tradycję. Celem projektu będzie nie tylko wzbogacenie ich o nieporuszane wcześniej wątki, ale przede wszystkim przedstawienie omawianych zagadnień w całkiem nowym ujęciu. Niejednokrotnie postrzegano rzeczywistość polską i szerzej (środkowo-europejską) jedynie przez pryzmat i w odniesieniu do rzeczywistości europejskiej tego okresu, jako odzwierciedlenie bądź naśladownictwo wzorców zachodnich. Nie zastanawiano się jednak nad tym, jak różnoraki charakter mogło mieć owo naśladownictwo, jak w rozmaity sposób można było przyjmować zachodnie wzorce, wreszcie jak zmieniały się one w zetknięciu ze specyfiką kulturową tego obszaru geograficznego. Tym zagadnieniom uczestnicy grantu będą chcieli poświęcić szczególną uwagę. Aby analiza ta i płynące z niej wnioski miały jak największą wartość naukową zdecydowano się sięgnąć po metodę komparatystyczną. Polega ona porównywaniu tych samych oraz podobnych zjawisk występujących na różnych obszarach geograficznych i analizowaniu podobieństw, różnic, zależności i ich wzajemnego oddziaływania. W wypadku niniejszego projektu jako materiał porównawczy dla sytuacji na ziemiach polskich służyć będą zarówno sąsiadujące z nią obszary schrystianizowane w podobnym czasie, zwane niekiedy Młodszą Europą, jak i obszary Europy Zachodniej.

Z tego też względu projekt będzie miał na celu ukazanie ziem polskich z dwóch perspektyw. Po pierwsze, z perspektywy relacji pomiędzy krajami stanowiącymi peryferia Europy średniowiecznej, a więc obszarami Europy Środkowo-Wschodniej. Po drugie, relacjami pomiędzy centrum, jakim dla świata średniowiecznego były kraje Europy Zachodniej. Ponieważ kategorie te nie znalazły jeszcze szerszego zastosowania w polskich badaniach nad średniowieczem, punktem wyjścia stanie się refleksja nad znaczeniem kategorii „centrum” i „peryferia” w rzeczywistości średniowiecznej, a przede wszystkim w kontekście ziem polskich. Zastosowanie tych kategorii prowadzić będzie z kolei do refleksji nad charakterem polskiej kultury politycznej i religijnej postrzeganym w ramach kategorii wtórności i oryginalności. Na ile zatem peryferium przejmowało wzorce płynące z centrum, na ile zaś zachowywało – a może raczej wypracowywało – własną specyfikę i charakter? Taka analiza pozwoli przedstawić całkowicie nowe dla badań polskich ujęcie zagadnień kształtowania się kultury polityczno-religijnej i pierwszych etapów jej rozwoju. Pozwoli umiejscowić ją w szerszym kontekście świata średniowiecznej Europy, w którym się rodziła, a jednocześnie ukazać jej specyfikę i wkład własny w budowanie tożsamości tego regionu.
​
Badania te wpisują się zatem także w szerszą dyskusję nad problematyką kulturowych zależności występujących w całej Europie, a zarazem nad specyfiką poszczególnych jej obszarów, w tym wypadku obszaru Europy Środkowo-Wschodniej. Problem ten, podobnie jak wiele innych z podejmowanych tu tematów, pozostaje wciąż aktualny w toczących się debatach na temat Europy; badanie przeszłości może tym współczesnym dyskusjom na temat przyszłości nadać właściwej perspektywy.