Centrum Badań nad Cywilizacjami Starożytnymi (CRAC)
Strona wwwRobert Wiśniewski
Na Uniwersytecie Warszawskim badania nad starożytnością mają ugruntowaną tradycję, dobre rezultaty i prowadzone są przez badaczy z różnych jednostek i specjalności, takich jak historycy, filolodzy klasyczni, orientaliści, archeolodzy i prawnicy rzymscy. Centrum Badań nad Cywilizacjami Starożytnymi / Centre for Research on Ancient Civilizations (CRAC) ma pomóc w integracji tego środowiska, wspieraniu jego prac, upowszechnianiu i promocji ich rezultatów oraz uczynieniu z UW jednego z ważnych światowych ośrodków badań nad cywilizacjami starożytnymi, przyjaznego dla środowiska warszawskiego i otwartego na zewnątrz.
Interdyscyplinarny Zespół Humanistyki Cyfrowej
Dziekan Wydziału Historii 7 czerwca 2022 r. powołał na Wydziale Historii Interdyscyplinarny Zespół Humanistyki Cyfrowej.
Kierownik:
Aneta Pieniądz
Laboratorium Kształcenia Akademickiego
Kierownik:
Jolanta Choińska-Mika
Członkowie:
Agnieszka Janiak-Jasińska
Dobrochna Kałwa
Aleksandra Kuligowska
Artur Markowski
Paweł Nowakowski
Aleksandra Oniszczuk
Aneta Pieniądz
Pomysł powołania do życia Zespołu wyrósł z uświadomionej przez pandemię potrzeby podjęcia długofalowej pogłębionej refleksji nad dydaktyką akademicką w zmieniających się realiach funkcjonowania uczelni. Celem Zespołu jest inicjowanie badań, upowszechnianie innowacji w sferze kształcenia studentów i wdrażanie rozwiązań pilotażowych. Chcemy, by podejmowane przez Zespół przedsięwzięcia były wsparciem dla Rady dydaktycznej, a wyniki badań mogły służyć do formułowania zasad polityki kształcenia i rekrutacji naszego Wydziału. Zależy nam na nawiązaniu i prowadzeniu dialogu z innymi krajowymi i zagranicznymi ośrodkami uniwersyteckimi na temat dostosowania studiów historycznych do wyzwań współczesności.
Pracownia Historii Cyfrowej
Kierownik:
Aleksandra Kuligowska
Zespół:
Iga Bąska
Hanna Rajfura
Pracownia Historii Cyfrowej Wydziału Historii UW powstała na mocy zarządzenia dziekana WH UW w styczniu 2023 r. Realizowane są w niej projekty dotyczące różnych epok historycznych i różnych typów źródeł. Działania Pracowni skoncentrowane są na edycjach cyfrowych, do których przygotowania wykorzystujemy standard elektronicznej reprezentacji tekstu TEI z użyciem języka znaczników XML. Opracowane teksty prezentowane są za pomocą narzędzia TEI Publisher. Korzystamy przy tym z możliwości, jakie daje wizualizacja danych, by pokazać, jak w przeszłości komunikacja przebiegała w przestrzeni.
Ważnym celem działalności Pracowni jest także przekazywanie wiedzy zdobytej w trakcie badań studentom, tak by mogli oni wykorzystać je we własnych pracach np. dyplomowych. Dotyczy to zarówno kodowania tekstu w standardzie TEI, jak też np. posługiwania się Transkribusem – popularnym narzędziem wspierającym odczytywanie rękopisów. Poza tym pragniemy zachęcić studentów do szerokiego spojrzenia na badania historyczne przez wykorzystanie w nich GIS (Geographic Information System – system informacji geograficznej), co pozwoli na włączenie do analiz perspektywy przestrzennej, jak również na zadawanie nowych pytań badawczych.
W celu popularyzacji edytorstwa cyfrowego i zachęcenia do wykorzystywania technologii cyfrowych we własnej pracy badawczej, Pracownia organizuje cykl comiesięcznych spotkań pt. „Cyfrowe czwartki” z badaczami, którzy zrealizowali lub realizują różnorodne projekty cyfrowe z zakresu humanistyki.
Pracownia Historii Uniwersytetu Warszawskiego
Z dniem 28 lutego 2025 roku, na mocy rozporządzenia Dziekana Wydziału Historii, została powołana Pracownia Historii Uniwersytetu Warszawskiego.
Celem zespołu jest prowadzenie badań nad dziejami Uniwersytetu Warszawskiego, jego instytucjami, społecznością akademicką oraz rolą, jaką uczelnia odgrywała w życiu naukowym, społecznym i kulturalnym Polski.
W skład Pracowni wchodzą:
Kierownik:
Tadeusz P. Rutkowski
Zespół:
Piotr M. Majewski,
Artur Markowski
Maciej Mycielski
Pracownia będzie koordynować inicjatywy badawcze i popularyzatorskie związane z historią Uniwersytetu, wspierając rozwój badań instytucjonalnych i biograficznych dotyczących środowiska akademickiego Warszawy.
Zespół Edytorstwa Naukowego Źródeł Historycznych
Kierownik:
Jolanta Sikorska-Kulesza
Członkowie:
Agnieszka Bartoszewicz
Konrad Bobiatyński
Marek Janicki
Urszula Kosińska
Aleksandra Kuligowska
Artur Markowski
Anna Michałowska Mycielska
Mirosław Nagielski
Tadeusz Rutkowski
Romuald Turkowski
Piotr Węcowski
Celem powołania Zespołu jest stworzenie forum dyskusji i wymiany doświadczeń dla historyków przygotowujących krytyczne edycje źródeł (od średniowiecza po wiek XX) oraz wszystkich zainteresowanych praktyką, teorią i historią edytorstwa źródeł.
Prezentacje, na otwartych zebraniach Zespołu, nowych projektów edytorskich mają służyć poszukiwaniu najlepszych rozwiązań problemów, a tym samym dbałości o wysoki standard edycji oraz dyskusji o potrzebach w zakresie edytorstwa źródeł historycznych, w tym również jego dydaktyki akademickiej.
Zespół Historii Globalnej / Warsaw Centre for Global History
Kierownik:
Marek Pawełczak
Członkowie:
Igor Chabrowski
Dariusz Kołodziejczyk
Natalia Królikowska-Jedlińska
Michał Leśniewski
Piotr Szlanta
Adrian Warsiński
Adam Włodarski
Zespół Badania Historii Globalnej / Warsaw Centre for Global History pełni rolę platformy dla dyskusji i wymiany doświadczeń z zakresu badań historii krajów pozaeuropejskich, jak też zjawisk ściśle związanych z dziejami Europy i Polski, jednocześnie wchodzących w krąg zainteresowań historii globalnej – najszybciej rozwijającej się w ostatnich 20 latach dziedziny historiografii.
Uczestnictwo w Zespole jest też otwarte dla innych pracowników naukowych i doktorantów Wydziału. Współpracujemy również z badaczami z innych Wydziałów UW, zwłaszcza historykami i antropologami.
Dodatkową przesłanką przemawiającą za utworzeniem zespołu było zwiększenie widoczności prowadzonych na Wydziale badań z zakresu historii globalnej, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz uczelni.
Zespół Historii Gospodarczej
Kierownik:
Michał Kopczyński
Członkowie:
Grzegorz Myśliwski
Marek Pawełczak
Grażyna Szelągowska
Zespół Historii Gospodarczej powołany został jako platforma dla dyskusji i wymiany doświadczeń z zakresu szeroko rozumianej historii gospodarczej. Naszą ambicją jest prowadzenie dyskusji ponad podziałami wynikającymi z właściwej badaczom przeszłości specjalizacji w dziejach poszczególnych epok.
Zespół Historii Kultury Staropolskiej
Kierownik:
Maciej Ptaszyński
Członkowie:
Urszula Augustyniak
Agnieszka Bartoszewicz
Piotr Kroll
Natalia Królikowska-Jedlińska
Katarzyna Wagner
Zespół Historii Kultury Staropolskiej (ZHKS) powstał w 1994 w strukturze ówczesnego Instytutu Historycznego UW, początkowo jako Katedra Kultury Staropolskiej, w 2000 r. został przekształcony w stały zespół badawczy, zatwierdzony przez Senat UW. Obecnie w ramach ZHKS współpracuje ok. 20 pracowników naukowych Wydziału Historii UW, doktorantów oraz pracowników innych jednostek badawczych.
Wszystkich zainteresowanych serdecznie zapraszamy na spotkania i seminaria ZHKS!Prócz indywidualnych projektów uczestników ZHKS prowadził następujące programy badań zespołowych:
1. w latach 1994-1998 program badawczy nt. Przenikanie się kultur na północnych obszarach Rzeczypospolitej w XVII i pierwszej połowie XVIII wieku;
2. w latach 2000-2001: Świadomość polityczna społeczeństwa staropolskiego w XVI – XVIII wieku;
3. w latach 2002-2004: Funkcjonowanie klasycznej terminologii politycznej w języku elit Rzeczypospolitej XV-XVIII w. Zakres recepcji i ewolucja znaczeń.
4. w latach 2004-2009: Zbory ewangelickie w Rzeczypospolitej XVI – XVIII w. Baza danych. Owocem projektu jest m.in. mapa stworzona przez prof. Bogumiła Szadego.
5. w latach 2004-2010: Testamenty mieszczan warszawskich XV-1 poł. XVII w. jako źródło historyczne. Elektroniczna baza danych i edycja źródłowa. Wynikiem projektu jest m.in. publikacja: A. Bartoszewicz, A. Karpiński, K. Warda, Testamenty mieszczan warszawskich od XV do końca XVII wieku. Katalog, Warszawa 2010.
6. w latach 2013-2017: Katalogi testamentów mieszkańców miast z terenów Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego do 1795 roku. (grant NPRH, kierownik: Urszula Augustyniak). Wynikiem projektu jest m.in. seria: Katalogi testamentów mieszkańców miast z terenów Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego do 1795 roku, red. U. Augustyniak, Warszawa 2017, 7 t.
7. w latach 2013-2017: Andrzej Frycz Modrzewski. Późny humanizm a reformacja w Rzeczypospolitej XVI w. (grant NCN, kierownik: Maciej Ptaszyński). Wynikiem była m.in. monografia M. Ptaszyński, Reformacja w Polsce a dziedzictwo Erazma z Rotterdamu, Warszawa 2018
8. w latach 2014-2019: Księgi ławnicze Starej Warszawy, sygn. 527, 528, 529, 530 – przygotowanie edycji krytycznej (grant NPRH, kierownik: Agnieszka Bartoszewicz).
9. w latach 2019-2021: Recepcja Zgody sandomierskiej (1570) w Europie w XVI-XVIII w. Rola irenizmu w kształtowaniu kultur konfesyjnych (grant NCN, kierownik: Maciej Ptaszyński)
Zespół Historii Społecznej
Kierownik:
Agnieszka Janiak-Jasińska
Członkowie:
Dobrochna Kałwa
Aleksandra Kuligowska
Artur Markowski
Aleksandra Oniszczuk
Jolanta Sikorska-Kulesza
Grażyna Szelągowska
Katarzyna Sierakowska
Zespół Historii Społecznej powstał z inicjatywy historyczek i historyków XIX i XX wieku, zainteresowanych analizą zmian społeczno-kulturowych, ale zaprasza do współpracy badaczy epok dawnych. Jesteśmy przekonani, że razem jesteśmy w stanie opowiedzieć o społecznych dziejach ziem polskich w nowy sposób! Wśród interesujących nas zagadnień znajdują się m.in. kwestie przemian struktur i hierarchii społecznych, norm obyczajowych, społecznych ról płci oraz wzorców kobiecości i męskości, skutków ruchliwości społecznej, urbanizacji i przeobrażeń technologicznych, specyfiki miejskiego stylu życia, rozwoju różnych form komunikacji społecznej i determinantów zachowań konsumpcyjnych. Kontynuujemy tradycje zespołów badawczych, które dziejami społecznymi zajmowały się w Instytucie Historycznym od lat 80. XX wieku, szczególnie – Zespołu Badawczego Historii Społecznej Polski XIX i XX wieku, założonego przez prof. Annę Żarnowską, a następnie kierowanego przez prof. Andrzeja Szwarca i prof. Małgorzatę Karpińską.
Zespół Historii Warszawy
Kierownik:
Błażej Brzostek
Członkowie:
Agnieszka Bartoszewicz
Katarzyna Wagner
Zespół zajmuje się koordynacją prowadzonych na Wydziale Historii badań, związanych z przeszłością Warszawy. Członkinie i członkowie Zespołu starają się w szczególności animować prace interdyscyplinarne i porównawcze, odwołując się do różnych nurtów badań nad urbanizacją, antropologią miasta, zagadnieniami symboliki przestrzeni, czasem społecznym w mieście różnych epok, kwestiami wyobrażeń zbiorowych o Warszawie.
Zespół Historii Wojskowości
Kierownik:
Konrad Bobiatyński
Członkowie:
Jarosław Czubaty
Michał Leśniewski
Mirosław Nagielski
Piotr Szlanta
Romuald Turkowski
Piotr Kroll
Jan Błachnio
Izabela Śliwińska-Słomska
Członkowie zespołu zajmują się interdyscyplinarnymi badaniami nad historią wojskowości polskiej i powszechnej XVI-XX w. Ich zainteresowania dotyczą nie tylko klasycznej historii wojskowej (historia wojskowości i historia wojen), lecz również szeroko pojmowanych zjawisk społecznych, gospodarczych, demograficznych i kulturowych towarzyszących konfliktom militarnym.
Prowadzone badania obejmują: historię wojskowości polskiej i litewskiej epoki nowożytnej, okres napoleoński, przemiany techniczne mające miejsce w II połowie XIX w., wojnę secesyjną oraz wojny burskie, I oraz II wojnę światową, jak też historię Ludowego Wojska Polskiego po 1945 r.
Koncentrują się wokół takich problemów, jak: organizacja i finansowanie wojska, teoretyczna myśl wojskowa, stosunki na linii wojsko-społeczeństwo, morale i dyscyplina w siłach zbrojnych – prawo wojskowe a praktyka, przebieg kampanii wojennych i ich następstwa, bronioznawstwo i technika wojskowa, edytorstwo źródeł do historii wojskowości, wojna a kultura: wpływ wojen na przemiany kulturowe, literaturę, sztukę, rytuały i obyczaje związane z wojnami.
Celem zespołu jest koordynacja badań prowadzonych przez specjalistów z różnych epok, jak również stworzenie szerokiego forum dyskusyjnego, które będzie służyło wymianie poglądów i prezentacji realizowanych aktualnie projektów badawczych.
Członkowie zespołu od lat prowadzą wykłady i konwersatoria z historii wojskowości, związane tematycznie z ich zainteresowaniami naukowymi.