Zespoły badawcze
Centrum Badań nad Cywilizacjami Starożytnymi (CRAC)
Robert Wiśniewski
Na Uniwersytecie Warszawskim badania nad starożytnością mają ugruntowaną tradycję, dobre rezultaty i prowadzone są przez badaczy z różnych jednostek i specjalności, takich jak historycy, filolodzy klasyczni, orientaliści, archeolodzy i prawnicy rzymscy. Centrum Badań nad Cywilizacjami Starożytnymi / Centre for Research on Ancient Civilizations (CRAC) ma pomóc w integracji tego środowiska, wspieraniu jego prac, upowszechnianiu i promocji ich rezultatów oraz uczynieniu z UW jednego z ważnych światowych ośrodków badań nad cywilizacjami starożytnymi, przyjaznego dla środowiska warszawskiego i otwartego na zewnątrz.
Laboratorium Kształcenia Akademickiego
Kierownik:
Jolanta Choińska-Mika
Członkowie:
Agnieszka Janiak-Jasińska
Dobrochna Kałwa
Aleksandra Kuligowska
Artur Markowski
Paweł Nowakowski
Aleksandra Oniszczuk
Aneta Pieniądz
Pomysł powołania do życia Zespołu wyrósł z uświadomionej przez pandemię potrzeby podjęcia długofalowej pogłębionej refleksji nad dydaktyką akademicką w zmieniających się realiach funkcjonowania uczelni. Celem Zespołu jest inicjowanie badań, upowszechnianie innowacji w sferze kształcenia studentów i wdrażanie rozwiązań pilotażowych. Chcemy, by podejmowane przez Zespół przedsięwzięcia były wsparciem dla Rady dydaktycznej, a wyniki badań mogły służyć do formułowania zasad polityki kształcenia i rekrutacji naszego Wydziału. Zależy nam na nawiązaniu i prowadzeniu dialogu z innymi krajowymi i zagranicznymi ośrodkami uniwersyteckimi na temat dostosowania studiów historycznych do wyzwań współczesności.
Pracownia Historii Cyfrowej
Kierownik:
Aleksandra Kuligowska
Zespół:
Iga Bąska
Magdalena Dorosz
Paulina Komar
Agnieszka Pawłowska-Kubik
Hanna Rajfura
Maciej Wzorek
Pracownia Historii Cyfrowej Wydziału Historii UW powstała na mocy zarządzenia dziekana WH UW w styczniu 2023 r. Realizowane są w niej projekty dotyczące różnych epok historycznych i różnych typów źródeł. Działania Pracowni skoncentrowane są na edycjach cyfrowych, do których przygotowania wykorzystujemy standard elektronicznej reprezentacji tekstu TEI z użyciem języka znaczników XML. Opracowane teksty prezentowane są za pomocą narzędzia TEI Publisher. Korzystamy przy tym z możliwości, jakie daje wizualizacja danych, by pokazać, jak w przeszłości komunikacja przebiegała w przestrzeni.
Ważnym celem działalności Pracowni jest także przekazywanie wiedzy zdobytej w trakcie badań studentom, tak by mogli oni wykorzystać je we własnych pracach np. dyplomowych. Dotyczy to zarówno kodowania tekstu w standardzie TEI, jak też np. posługiwania się Transkribusem – popularnym narzędziem wspierającym odczytywanie rękopisów. Poza tym pragniemy zachęcić studentów do szerokiego spojrzenia na badania historyczne przez wykorzystanie w nich GIS (Geographic Information System – system informacji geograficznej), co pozwoli na włączenie do analiz perspektywy przestrzennej, jak również na zadawanie nowych pytań badawczych.
W celu popularyzacji edytorstwa cyfrowego i zachęcenia do wykorzystywania technologii cyfrowych we własnej pracy badawczej, Pracownia organizuje cykl comiesięcznych spotkań pt. „Cyfrowe czwartki” z badaczami, którzy zrealizowali lub realizują różnorodne projekty cyfrowe z zakresu humanistyki.
Zespół Edytorstwa Naukowego Źródeł Historycznych
Kierownik:
Jolanta Sikorska-Kulesza
Członkowie:
Agnieszka Bartoszewicz
Konrad Bobiatyński
Marek Janicki
Urszula Kosińska
Aleksandra Kuligowska
Artur Markowski
Anna Michałowska Mycielska
Mirosław Nagielski
Tadeusz Rutkowski
Romuald Turkowski
Piotr Węcowski
Celem powołania Zespołu jest stworzenie forum dyskusji i wymiany doświadczeń dla historyków przygotowujących krytyczne edycje źródeł (od średniowiecza po wiek XX) oraz wszystkich zainteresowanych praktyką, teorią i historią edytorstwa źródeł.
Prezentacje, na otwartych zebraniach Zespołu, nowych projektów edytorskich mają służyć poszukiwaniu najlepszych rozwiązań problemów, a tym samym dbałości o wysoki standard edycji oraz dyskusji o potrzebach w zakresie edytorstwa źródeł historycznych, w tym również jego dydaktyki akademickiej.
Zespół Historii Globalnej / Warsaw Centre for Global History
Kierownik:
Marek Pawełczak
Członkowie:
Igor Chabrowski
Dariusz Kołodziejczyk
Natalia Królikowska-Jedlińska
Michał Leśniewski
Piotr Szlanta
Adrian Warsiński
Adam Włodarski
Zespół Badania Historii Globalnej / Warsaw Centre for Global History pełni rolę platformy dla dyskusji i wymiany doświadczeń z zakresu badań historii krajów pozaeuropejskich, jak też zjawisk ściśle związanych z dziejami Europy i Polski, jednocześnie wchodzących w krąg zainteresowań historii globalnej – najszybciej rozwijającej się w ostatnich 20 latach dziedziny historiografii.
Uczestnictwo w Zespole jest też otwarte dla innych pracowników naukowych i doktorantów Wydziału. Współpracujemy również z badaczami z innych Wydziałów UW, zwłaszcza historykami i antropologami.
Dodatkową przesłanką przemawiającą za utworzeniem zespołu było zwiększenie widoczności prowadzonych na Wydziale badań z zakresu historii globalnej, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz uczelni.
Zespół Historii Gospodarczej
Kierownik:
Michał Kopczyński
Członkowie:
Grzegorz Myśliwski
Marek Pawełczak
Grażyna Szelągowska
Zespół Historii Gospodarczej powołany został jako platforma dla dyskusji i wymiany doświadczeń z zakresu szeroko rozumianej historii gospodarczej. Naszą ambicją jest prowadzenie dyskusji ponad podziałami wynikającymi z właściwej badaczom przeszłości specjalizacji w dziejach poszczególnych epok.
Zespół Historii Kultury Staropolskiej
Kierownik:
Maciej Ptaszyński
Członkowie:
Urszula Augustyniak
Agnieszka Bartoszewicz
Piotr Kroll
Natalia Królikowska-Jedlińska
Katarzyna Wagner
Zespół Historii Kultury Staropolskiej (ZHKS) powstał w 1994 w strukturze ówczesnego Instytutu Historycznego UW, początkowo jako Katedra Kultury Staropolskiej, w 2000 r. został przekształcony w stały zespół badawczy, zatwierdzony przez Senat UW. Obecnie w ramach ZHKS współpracuje ok. 20 pracowników naukowych Wydziału Historii UW, doktorantów oraz pracowników innych jednostek badawczych.
Wszystkich zainteresowanych serdecznie zapraszamy na spotkania i seminaria ZHKS!Prócz indywidualnych projektów uczestników ZHKS prowadził następujące programy badań zespołowych:
1. w latach 1994-1998 program badawczy nt. Przenikanie się kultur na północnych obszarach Rzeczypospolitej w XVII i pierwszej połowie XVIII wieku;
2. w latach 2000-2001: Świadomość polityczna społeczeństwa staropolskiego w XVI – XVIII wieku;
3. w latach 2002-2004: Funkcjonowanie klasycznej terminologii politycznej w języku elit Rzeczypospolitej XV-XVIII w. Zakres recepcji i ewolucja znaczeń.
4. w latach 2004-2009: Zbory ewangelickie w Rzeczypospolitej XVI – XVIII w. Baza danych. Owocem projektu jest m.in. mapa stworzona przez prof. Bogumiła Szadego.
5. w latach 2004-2010: Testamenty mieszczan warszawskich XV-1 poł. XVII w. jako źródło historyczne. Elektroniczna baza danych i edycja źródłowa. Wynikiem projektu jest m.in. publikacja: A. Bartoszewicz, A. Karpiński, K. Warda, Testamenty mieszczan warszawskich od XV do końca XVII wieku. Katalog, Warszawa 2010.
6. w latach 2013-2017: Katalogi testamentów mieszkańców miast z terenów Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego do 1795 roku. (grant NPRH, kierownik: Urszula Augustyniak). Wynikiem projektu jest m.in. seria: Katalogi testamentów mieszkańców miast z terenów Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego do 1795 roku, red. U. Augustyniak, Warszawa 2017, 7 t.
7. w latach 2013-2017: Andrzej Frycz Modrzewski. Późny humanizm a reformacja w Rzeczypospolitej XVI w. (grant NCN, kierownik: Maciej Ptaszyński). Wynikiem była m.in. monografia M. Ptaszyński, Reformacja w Polsce a dziedzictwo Erazma z Rotterdamu, Warszawa 2018
8. w latach 2014-2019: Księgi ławnicze Starej Warszawy, sygn. 527, 528, 529, 530 – przygotowanie edycji krytycznej (grant NPRH, kierownik: Agnieszka Bartoszewicz).
9. w latach 2019-2021: Recepcja Zgody sandomierskiej (1570) w Europie w XVI-XVIII w. Rola irenizmu w kształtowaniu kultur konfesyjnych (grant NCN, kierownik: Maciej Ptaszyński)
Zespół Historii Społecznej
Kierownik:
Agnieszka Janiak-Jasińska
Członkowie:
Dobrochna Kałwa
Aleksandra Kuligowska
Artur Markowski
Aleksandra Oniszczuk
Jolanta Sikorska-Kulesza
Grażyna Szelągowska
Katarzyna Sierakowska
Zespół Historii Społecznej powstał z inicjatywy historyczek i historyków XIX i XX wieku, zainteresowanych analizą zmian społeczno-kulturowych, ale zaprasza do współpracy badaczy epok dawnych. Jesteśmy przekonani, że razem jesteśmy w stanie opowiedzieć o społecznych dziejach ziem polskich w nowy sposób! Wśród interesujących nas zagadnień znajdują się m.in. kwestie przemian struktur i hierarchii społecznych, norm obyczajowych, społecznych ról płci oraz wzorców kobiecości i męskości, skutków ruchliwości społecznej, urbanizacji i przeobrażeń technologicznych, specyfiki miejskiego stylu życia, rozwoju różnych form komunikacji społecznej i determinantów zachowań konsumpcyjnych. Kontynuujemy tradycje zespołów badawczych, które dziejami społecznymi zajmowały się w Instytucie Historycznym od lat 80. XX wieku, szczególnie – Zespołu Badawczego Historii Społecznej Polski XIX i XX wieku, założonego przez prof. Annę Żarnowską, a następnie kierowanego przez prof. Andrzeja Szwarca i prof. Małgorzatę Karpińską.
Zespół Historii Warszawy
Kierownik:
Błażej Brzostek
Członkowie:
Agnieszka Bartoszewicz
Katarzyna Wagner
Zespół zajmuje się koordynacją prowadzonych na Wydziale Historii badań, związanych z przeszłością Warszawy. Członkinie i członkowie Zespołu starają się w szczególności animować prace interdyscyplinarne i porównawcze, odwołując się do różnych nurtów badań nad urbanizacją, antropologią miasta, zagadnieniami symboliki przestrzeni, czasem społecznym w mieście różnych epok, kwestiami wyobrażeń zbiorowych o Warszawie.
Zespół Historii Wojskowości
Kierownik:
Konrad Bobiatyński
Członkowie:
Jarosław Czubaty
Michał Leśniewski
Mirosław Nagielski
Piotr Szlanta
Romuald Turkowski
Piotr Kroll
Jan Błachnio
Izabela Śliwińska-Słomska
Członkowie zespołu zajmują się interdyscyplinarnymi badaniami nad historią wojskowości polskiej i powszechnej XVI-XX w. Ich zainteresowania dotyczą nie tylko klasycznej historii wojskowej (historia wojskowości i historia wojen), lecz również szeroko pojmowanych zjawisk społecznych, gospodarczych, demograficznych i kulturowych towarzyszących konfliktom militarnym.
Prowadzone badania obejmują: historię wojskowości polskiej i litewskiej epoki nowożytnej, okres napoleoński, przemiany techniczne mające miejsce w II połowie XIX w., wojnę secesyjną oraz wojny burskie, I oraz II wojnę światową, jak też historię Ludowego Wojska Polskiego po 1945 r.
Koncentrują się wokół takich problemów, jak: organizacja i finansowanie wojska, teoretyczna myśl wojskowa, stosunki na linii wojsko-społeczeństwo, morale i dyscyplina w siłach zbrojnych – prawo wojskowe a praktyka, przebieg kampanii wojennych i ich następstwa, bronioznawstwo i technika wojskowa, edytorstwo źródeł do historii wojskowości, wojna a kultura: wpływ wojen na przemiany kulturowe, literaturę, sztukę, rytuały i obyczaje związane z wojnami.
Celem zespołu jest koordynacja badań prowadzonych przez specjalistów z różnych epok, jak również stworzenie szerokiego forum dyskusyjnego, które będzie służyło wymianie poglądów i prezentacji realizowanych aktualnie projektów badawczych.
Członkowie zespołu od lat prowadzą wykłady i konwersatoria z historii wojskowości, związane tematycznie z ich zainteresowaniami naukowymi.
Interdyscyplinarny Zespół Humanistyki Cyfrowej
Dziekan Wydziału Historii 7 czerwca 2022 r. powołał na Wydziale Historii Interdyscyplinarny Zespół Humanistyki Cyfrowej.
Kierownik:
Aneta Pieniądz